آیا تا به حال پیش آمده است که بخواهید از واژه‌ای که قبلا آموخته‌اید در جمله خود استفاده کنید، ولی هرچه فکر کرده‌اید آن را به یاد نیاورده‌اید؟ یا به اصطلاح عامیانه لغتی در “نوک زبان” شما باشد اما نتوانید آن را بیان کنید. یا حتی هنگام صحبت کردن یا نوشتن به زبان انگلیسی مجبور باشید کمی مکث کرده تا لغت مناسب به ذهنتان بیاید؟ اگر با این مشکل مواجه هستید، حتما این مطلب را تمام و کمال بخوانید.

فهرست مطالب

 دامنه‌ لغات فعال/انفعالی

 مرحله ۱: کاربردهای لغات را یاد بگیرید، نه ترجمه آنها را

 مرحله ۲: مثال بخوانید

 مرحله ۳: مثال بسازید

مرحله ۴: خودتان را تصحیح کنید

دامنه‌ لغات فعال/انفعالی

چرا نمیتوانم از واژگانی که بلدم در نوشتن و صحبت کردن استفاده کنم؟ چگونه میتوانم به جای حفظ کردن معنی لغت استفاده کردن از آن را یاد بگیرم؟  برای پاسخ دادن به یان سوالات باید قبل از هرچیز بدانیم که چرا این مشکل بوجود می‌آید. دامنه لغات شما در یک زبان خارجی به سه دسته زیر تقسیم بندی میشوند:

– دامنه لغات ناآشنا (Unknown Vocabulary)

– دامنه لغات فعال (Active Vocabulary)

– دامنه لغات انفعالی (Passive Vocabulary)

لغات ناآشنا (Unknown) برای شما لغاتی هستند که یا هیچوقت با آنها برخورد نکرده‌اید، یا معنی و مفهوم آنها در ذهن شما نمانده است. طبیعتا شما نه تنها نمی‌توانید از این لغات استفاده کنید، بلکه وقتی با آنها برخورد کنید نیز نمیتوانید معنی و مفهوم آنها را درک کنید.

دامنه لغات فعال یا اکتیو (Active) شامل لغاتی می‌شود که شما نه تنها وقتی با آنها مواجه ‌شوید، معنی و مفهوم آنها را متوجه میشوید، بلکه وقتی نیاز به استفاده از آنها پیدا می‌کنید نیز به راحتی به ذهن شما می‌آیند. در واقع اینها واژگانی هستند که مغز شما علاوه بر مفهوم، طرز استفاده و کاربردشان را نیز یاد گرفته است. به همین دلیل، هروقت نیاز باشد می‌تواند از آنها استفاده کند.

دامنه لغات انفعالی یا پسیو (Passive) شامل لغاتی است که شما تنها وقتی که با آنها مواجه میشوید (در خواندن و گوش کردن) میتوانید معنی آنها را به یاد بیاورید. اما، وقتی که نیاز به استفاده از آنها دارید نمیتوانید لغت مناسب مورد نظرتان را به یاد بیاورید. به بیان دیگر، لغات بسیار زیادی وجود دارند که شما معنی و مفهوم آنها را میدانید، اما ذهن شما کاربرد و طرز استفاده از آنها را یاد نگرفته است. اینها همان لغاتی هستند که در “نوک زبان” شما قرار میگیرند، اما بیان نمیشوند.

یکی از بزرگترین مشکلاتی که زبان آموزان در هر مقطعی با آن مواجه هستند این است که فکر میکنند لغتی را آموخته‌اند، چرا که وقتی کس دیگری از آن استفاده میکند یا در جایی آن را میخوانند معنی آن را می‌فهمند. اما همین افراد توانایی استفاده از همان لغت در صحبت‌ها یا نوشته‌های خود را ندارند.

از روی توضیحات بالا میتوان متوجه شد که شما به دامنه لغات انفعالی (پسیو) گسترده‌تری نسبت به دامنه لغات فعال (اکتیو) نیاز دارید (که قطعا هم همینطور است)، چرا که هنگام گوش کردن به صحبت دیگران با لغات بسیار گسترده‌تری نسبت به زمانی که در حال صحبت کردن هستید، مواجه میشوید. اما در نهایت توانایی شما در صحبت کردن و نوشتن به زبان انگلیسی تا حد زیادی به گستره دامنه‌ی لغات فعال شما وابسته است و دامنه لغات انفعالی هیچ کمکی به شما در رایتینگ و اسپیکینگ نخواهد کرد.

آزمونهای معتبر امروزی زبان انگلیسی، مثل آزمون تافل، آزمونهای فعل و انفعالی یا اینترکتیو (Interactive) هستند. به این معنی که علاوه بر دانش انفعالی (Passive) شما در قسمتهای ریدینگ (Reading) و لیسنینگ (Listening)، دانش فعال (Active) شما در قسمتهای اسپیکینگ (Speaking) و رایتینگ (Writing) نیز مورد آزمایش قرار میگیرد. بنابراین، اگر میخواهید در تافل موفق شوید باید علاوه بر دامنه لغات انفعالی، دامنه لغات فعال خود را نیز گسترش دهید.

اما چگونه میتوان دامنه لغات فعال (Active) را گسترش داد؟

روشها و استراتژیهای زیادی برای یادگیری واژگان به صورت فعال (اکتیو) وجود دارد. در اینجا یک استراتژی ۴ مرحله‌ای به شما آموزش داده می‌شود که اساس یادگیری فعال هر دانشی، من جمله دامنه لغات، است. این روش برای یادگیری لغات در هر سطحی از زبان انگلیسی (پایه، پیشرفته، تافل و آیلتس) مفید است.

مراحل یادگیری فعال (اکتیو) لغات انگلیسی:

مرحله اول: کاربردهای لغات را یاد بگیرید، نه ترجمه آنها را

یکی از رایج‌ترین و مهلک‌ترین اشتباهاتی که زبان آموزان در همه سطوح مرتکب میشوند، حفظ کردن ترجمه فارسی لغات به جای یادگیری کاربردهای آنها در زبان انگلیسی است. این در حالی است که بسیاری از لغات انگلیسی معادل دقیقی در فارسی ندارند. همچنین ممکن است در یک موضوع یک لغت انگلیسی معادل فارسی دقیقی داشته باشد ولی اگر همان لغت در موضوعی دیگر استفاده شود معادل فارسی آن تغییر کند. به همین دلیل وقتی با لغت جدیدی برخورد میکنید، یا وقتی در حال یادگیری لیستی از لغات هستید، سعی کنید به جای آنکه ترجمه یک لغت در زبان فارسی را حفظ کنید، کاربردهای آن در زبان انگلیسی را بفهمید.

بسیاری از کتابهای لغت پرطرفدار موجود در بازار تنها یکی از کاربردهای یک لغت را مدنظر دارند. بنابراین، به هیچ وجه تنها به یادگیری کاربردی که در کتابهای واژگان به شما آموزش داده شده است بسنده نکنید.

اما چگونه میتوان کاربردهای یک لغت را پیدا کرد؟

خوشبختانه دیکشنری‌های آنلاین و آفلاین امروزی، که جای دیکشنری‌های کاغذی قدیمی را گرفته‌اند، دامنه بسیار وسیعتری از لغات همراه با توضیحات بسیار کاملتری را در اختیار شما قرار می‌دهند. TOEFL8AM به شما نرم افزار دیکشنری لانگمن (LDOCE) را پیشنهاد میکند. نکته مهم در اینجا این است که اکثر این دیکشنری‌ها کاربردهای مختلف یک لغت را (معمولا به ترتیب اهمیت) در اختیار شما قرار می‌دهند که میتوانید به راحتی به آنها دسترسی پیدا کنید.

مرحله دوم: مثال بخوانید

معمولا فهمیدن دقیق توضیحی که در مورد یک کاربرد از یک لغت جدید در دیکشنری‌ می‌بینید کار مشکلی است. به همین دلیل است که همه‌ی دیکشنری‌های معتبر مثالهای زیادی از کاربردهای مختلف یک لغت برای شما آورده اند. خواندن این مثالها میتواند به اندازه قابل توجهی به فهمیدن دقیقتر یک کاربرد از یک لغت کمک کند. هرچه تعداد مثالهایی که میخوانید بیشتر باشد، دقیقتر، ساده تر و سریع‌تر کاربردهای مختلف یک لغت را متوجه می‌شوید.

علاوه بر این، شنیدن لغات مختلف در فیلم‌ها، آهنگ، اخبار و … نیز میتواند کمک بسیار زیادی به شما کند. به همین دلیل است که در کانال TOEFL8AM نیز سعی میشود تا لغات جدید در قالب موزیک و قسمتهای بریده شده‌ی فیلم به شما نشان داده شود تا با کاربردهای عملی یک لغت آشنا شوید. البته این کار بسیار زمانبرتر از خواندن مثال در دیکشنری‌ است. پس اگر در حال آمادگی برای یک آزمون هستید یا فرصت کوتاهی برای گسترش دامنه لغاتتان دارید، به بانک مثالهای دیکشنری‌ها اهمیت زیادی بدهید.

☑️ بیشتر بخوانید: قابلیتهای متنوع دیکشنری لانگمن

مرحله سوم: مثال بسازید

وقتی که مطمئن شدید کاربردهای یک لغت را به خوبی فهمیده‌اید، وقت آن است که استفاده کردن از آن را تمرین کنید. این مرحله حیاتی ترین مرحله در انتقال واژگان جدید از دامنه‌ی لغات انفعالی به دامنه لغات فعال است. پس آن را جدی بگیرید. تمرین استفاده کردن از لغت جدیدی که آموخته‌اید نه تنها باعث میشود کاربردهای آن واژه را بهتر درک کنید، بلکه باعث میشود در جایی که نیاز دارید به لغت مورد نظر دسترسی سریع داشته باشید.

یکی از راه‌های تمرین برای استفاده کردن از کاربردهای یک لغت جدید ساختن مثالهای خودتان است. اکیدا توصیه میشود که به ساختن مثال در ذهن خود اکتفا نکرده و سعی کنید مثالی جدید از لغتی که به تازگی یاد گرفته‌اید را بنویسید. اگر از جعبه لایتنر برای به خاطر سپردن لغات استفاده میکنید، در هر بار مرور یک لغت برای آن مثالی جدید به پشت برگه اضافه کنید تا مطمئن شوید که به راحتی میتوانید در موقعیت مناسب از آن لغت استفاده کنید.

☑️ بیشتر بخوانید: جعبه لایتنر مجازی

اگر به انجام این کار عادت نداشته باشید، شروع به انجام آن قطعا برایتان بسیار مشکل خواهد بود. برای راحت‌تر شدن این تمرین، میتوانید آلبومی از تصاویر با موضوعات متنوع (مثل طبیعت، حیوانات، روابط انسانی، اجتماع و …) داشته باشید و با نگاه کردن به آنها به صورت تصادفی ایده‌ای برای ساختن مثال پیدا کنید. این تمرین به خصوص برای یادگیری صفت‌ها و فعل‌ها بسیار مفید است اما برای یادگیری اسمها کمی مشکل‌تر خواهد بود. همچنین میتوانید تصاویر اینترنتی در یک موضوع مشابه را جستجو کرده و برای برخی از آن تصاویر مثالی بسازید.

مرحله‌ی ساختن مثال مهمترین مرحله در یادگیری لغات به صورت فعال است. بنده مرتبا با زبان آموزانی برخورد میکنم که از تاثیر شگفت انگیز این کار بر کیفیت نوشته‌ها و صحبت کردنشان تعریف میکنند.

مرحله چهارم: خودتان را تصحیح کنید

اول از همه خودتان مثالهای خودتان را بخوانید و با کاربردهایی که از دیکشنری آموخته‌اید مقایسه کنید. اگر فکر میکنید خوب نتوانسته‌اید از لغات استفاده کنید دوباره مرحله سوم را تکرار کنید. در این مرحله شما میتوانید دوباره به دیکشنری خود مراجعه کرده و کاربردهای لغت مورد نظر را بررسی کنید. اگر احساس می‌کنید که نمی‌توانید تشخیص دهید که آیا از یک لغت در جای مناسبی استفاده کرده‌اید یا خیر، از فردی که توانایی بالایی در زبان انگلیسی دارد کمک بگیرید تا کار شما را تصحیح کند. به یاد داشته باشید که اشتباه کردن بد نیست، پیدا نکردن و تصحیح نکردن آنها بد است.

یکی از مزیتهای بزرگ استفاده از جعبه لایتنر (به خصوص از نوع مجازی‌اش) این است که در طول مرور لغات جدید شما مرتبا میتوانید مثالهای قبلی خودتان را ببینید و در مورد آنها قضاوت کنید. در واقع استفاده از سیستم یادگیری جعبه لایتنر کار شما در ساختن و تصحیح کردن مثالهایتان زا راحت‌تر و منظم‌تر خواهد کرد.

علاوه بر چهار نکته‌ی بسیار مهمی که بیان شد، روشها و نکات دیگری نیز در این زمینه مطرح است که میتواند کمک زیادی به شما در یادگیری فعال لغات جدید کند. در مقالات آینده در TOEFL8AM بیشتر به این موضوع مهم که مشکل بسیاری از زبان آموزان است خواهیم پرداخت. تجربه شخصی بنده در کار با زبان آموزان نشان می‌دهد که توجه داشتن به این چهار نکته بیشتر از هرچیز دیگری به آنها در یادگیری و استفاده از لغات جدیدی که آموخته‌اند کمک میکند.

اگر تا به حال این موارد را هنگام خواندن لغات جدید رعایت نکرده‌اید، شروع به استفاده از آنها (به خصوص در بحث ساختن مثال) برای شما مشکل خواهد بود. اما با کمی صبر و تمرین تاثیر آن در پیشرفت خود به خصوص در مهارتهای نوشتن (Writing) و صحبت کردن (Speaking) را خواهید دید. اگر به شخصی که در استفاده از این روشها یا تدریس آنها تجربه داشته باشد دسترسی دارید، حتما از او کمک بگیرید.

به شما اطمینان میدهم با انجام این ۴ مرحله در یادگیری واژگان جدید انگلیسی دیگر مشکل گم کردن لغات هنگام نوشتن رایتینگ و گفتن اسپیکینگ را نخواهید داشت. مطالبی که در این مقاله بیان شد برای تمامی سطوح یادگیری زبان انگلیسی، از پایه تا پیشرفته و تافل و آیلتس کاربرد دارد.

? اینفوگرافیک یادگیری واژگان انگلیسی به صورت فعال (Active) در ۴ مرحله

اینفوگرافیکهای بیشتر